Operacja pn.  „Innowacyjne metody chowu i hodowli owiec w świetle zmieniających się warunków klimatycznych Dolnego Śląska” realizowana w ramach działania 16 „Współpraca” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020. Operacja współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Tytuł operacji:
„Innowacyjne metody chowu i hodowli owiec w świetle zmieniających się warunków klimatycznych Dolnego Śląska”

Cel operacji:
Celem operacji jest optymalizacja produkcji owczarskiej w zmieniających się warunkach klimatycznych wraz z ograniczeniem wpływu na środowisko oraz poprawa bioróżnorodności runi pastwiskowej.

Okres realizacji operacji:
03.03.2021 – 31.10.2022

Źródła finansowania operacji:
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020, działanie 16 Współpraca (środki Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz środki publiczne) oraz środki własne Beneficjentów 

Całkowity budżet operacji
2 098 317,00 PLN

Nazwa Grupy Operacyjnej:
Owce w Zielonej Dolinie

Podmioty wchodzące w skład Grupy Operacyjnej: 

1. Dolnośląska Zielona Dolina Sp. z o.o.
2. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
3. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
4. Hodowca - Michał Peszek 
5. Hodowca - Janusz Peszek
6. Hodowca - Dariusz Dembiński
7. Hodowca - Marcin Dembiński  

Streszczenie informacji o operacji:
Celem przedmiotowej operacji jest optymalizacja produkcji owczarskiej w zmieniających się warunkach klimatycznych wraz z ograniczeniem wpływu na środowisko oraz poprawa bioróżnorodności runi pastwiskowej. 
Operacja jest projektem pilotażowym, realizowanym w czterech gospodarstwach na terenach: Gminy Dobromierz oraz Gminy Radków. W projekcie bierze udział 120 owiec oraz 72 ha pastwisk. Docelowo wyniki projektu oraz dobre praktyki będą rozpowszechniane i implementowane w kolejnych gospodarstwach. Okres realizacji projektu: 20 miesięcy -  3 etapy.

Planowane efekty operacji - główne korzyści wynikające z realizacji projektu to:

• lepsze wykorzystanie przyrodniczych zasobów lokalnych (użytki zielone po renowacji); 
• wzrost efektywności wykorzystanie lokalnych zasobów paszy - podstawowe wyżywienie opiera się lokalnych zasobach paszowych (produkowanych na miejscu); 
• wzrost efektywności wykorzystania nawozów organicznych oraz wody opadowej; 
• uzyskany produkt końcowy - mięso owcze o lepszych parametrach jakościowych, pozytywnie wpłynie na pozycję konkurencyjną dolnośląskich hodowców

Opis działań podejmowanych w ramach projektu:
W ramach projektu zaplanowano następujące zadania i prace rozwojowe:

1. modelowanie i optymalizację produkcyjności pastwisk górskich w hodowli owiec;
2. ocenę wartości fenotypowej i genetycznej rodziców i potomstwa;
3. produkcję jagniąt rzeźnych, wytworzenie pokolenia F1;
4. ocenę wartości użytkowej zwierząt;
5. ustalenie ekonomicznych i organizacyjnych efekty produkcji owczarskiej;
6. przeprowadzenie profilaktyki zdrowia owiec;
7. udostępnienie zasobów gospodarstw hodowlanych;
8. uzyskanie mięsa owczego pozbawionego niepożądanego smaku oraz zapachu, o wyższej wartości odżywczej poprzez zwiększenie zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych;
9. wdrożenie nowatorskich technik organizacji produkcji owczarskiej, związanych z obniżeniem kosztów chowu i hodowli owiec.

Aktualności:
28.02.2022 - zakończył się 2 etap realizacji projektu
W ramach realizacji projektu w etapach I i II zostały wykonane analizy ma na podstawie których wyznaczono 30 poletek badawczych (5 w Jaskulinie, 25 w Pasterce) na podstawie analizy cyfrowego modelu terenu oraz topograficznego wskaźnika wilgotności (TWI) i wskaźnika ładunku cieplnego.

Na tych poletkach wykonano spis florystyczny z udziałem procentowym gatunków, pomiar wysokości runi za pomocą herbometru oraz pobór masy nadziemnej i prób gleby. Wykonano analizy laboratoryjno- chemiczne materiału roślinnego obejmujące oznaczenie: białka ogólnego – metodą Kjeldahla, włókna surowego – metodą Hannenberga i Stohmanna, tłuszczu surowego – metodą Soxhleta, popiołu surowego – spalając w temperaturze 600°C, fosforu – metodą wanadowo – molibdenową, wapnia, potasu, sodu – metodą fotopłomieniową, magnezu – metodą spektrofotometryczną. Warunki glebowe opisano na podstawie analizy zawartości: azotu ogólnego – metoda Kjeldahla, fosforu przyswajalnego – metoda spektrofotometryczna Egnera-Riehma, potasu przyswajalnego – metoda fotometrii płomieniowej, pH gleby – metoda potencjometryczna w 1M roztworze KCl, węgla  organicznego – metoda analizy elementarnej, magnezu  przyswajalnego – metoda spektrofotometryczna z żółcienią tytanową, żelaza – metoda absorpcji atomowej AAS. Na podstawie przeprowadzonych analiz wykazano dodatnią korelację liczby gatunków z zawartością popiołu w roślinach (udział gatunków dwuliściennych), wapnia w roślinach i magnezu w glebie. Nie wykazano negatywnej korelacji pomiędzy liczbą gatunków roślin naczyniowych a produkcyjnością (biomasą). Wyznaczono na badanych obszarach regiony o wysokiej bioróżnorodności i jednocześnie wysokiej produkcyjności oraz niskiej produktywności i jednocześnie niskiej bioróżnorodności roślin naczyniowych.
Założono także komory OTC, których celem było obniżenie wilgotności gleby i podniesienie temperatury powietrza symulujące zachodzące zmiany klimatyczne.

Na podstawie danych otrzymanych w etapie I i II stwierdzono, że komory OTC skutecznie zmieniły warunki temperaturowe i wilgotnościowe. Należy jednak sprawdzić działanie w sezonie zimowym, wiosennym i letnim. Nie wykazano wpływu komór OTC na występowanie organizmów glebowych. Próby będą pobierane w kolejnych sezonach. Obniżenie wilgotności gleby wpływa negatywnie na skoczogonki (Collembola). Wzrost temperatury gleby wpływa negatywnie na wszystkie grupy mezofauny.
Otrzymano pokolenie F1 mieszańca owcy wrzosówki i owcą kameruńską, które mają charakteryzować się  łatwością w obsłudze oraz odpornością na warunki środowiskowe, a także mięsem o niskiej zawartości tłuszczu oraz korzystnym profilu kwasów tłuszczowych.

Wykonywano comiesięczne pomiary masy ciała, wysokości owiec oraz obwodu kończyn, aby określić rozwój jagniąt. Analizowano także stopień zakażenia jagniąt pasożytami i zastosowano odpowiednie leczenie. Na postawie wykonanych analiz stwierdzono, że średnie masy ciała badanych zwierząt, w obrębie stada nie różniły się, najwyższe przyrosty jagnięta osiągały w pierwszych miesiącach życia. Jagnięta wrzosówki osiągnęły wyższą masę na koniec opasu, natomiast jagnięta mieszańców charakteryzowały się wyższymi wydajnościami rzeźnymi.
Oceniono także wpływ efektu heterozji wynikającego z kojarzenia dwóch odrębnych genetycznie ras owiec na mięsność i plenność używając markerów genetycznych. Wstępne wyniki analizy znanych u owiec mutacji w markerach związanych z mięsnością nie wykazały ich obecności w badanej populacji. Aktualnie trwa analiza korelacji wykrytych w sekwencjonowanych fragmentach DNA SNP związanych z plennością z liczebnością miotów.

[01.03.2022]:
Rozpoczął się 3 etap realizacji projektu
[18.03.2022]:
Odbyła się Konferencja projektowa pn. „Innowacyjne metody chowu i hodowli owiec w świetle zmieniających się warunków klimatycznych Dolnego Śląska – grupa operacyjna: Owce w Zielonej Dolinie”